1.南京医科大学 法医学系,江苏 南京 211166
2.南京医科大学 药学系,江苏 南京 211166
CHEN Feng,Research interest:cardiovascular disease and sudden cardiac death,molecular genetics and molecular biology,E-mail:fchen@njmu.edu.cn
CAO Yue,Research interest:the interactions of biomolecules in single cell and the detection of forensic toxicants by SERS and electrochemistry,E-mail:ycao@njmu.edu.cn
纸质出版日期:2024-01-15,
收稿日期:2023-10-24,
修回日期:2023-11-28,
扫 描 看 全 文
王莉湘,施扬,陈峰等.利用高信噪比纳米探针实现原位精确的表面增强拉曼光谱生物成像[J].分析测试学报,2024,43(01):128-137.
WANG Li-xiang,SHI Yang,CHEN Feng,et al.Precisely Controlled Surface-enhanced Raman Spectroscopic Nanoprobes for In Situ Bioimaging with High Signal-to-Noise Ratio[J].Journal of Instrumental Analysis,2024,43(01):128-137.
王莉湘,施扬,陈峰等.利用高信噪比纳米探针实现原位精确的表面增强拉曼光谱生物成像[J].分析测试学报,2024,43(01):128-137. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.23102402.
WANG Li-xiang,SHI Yang,CHEN Feng,et al.Precisely Controlled Surface-enhanced Raman Spectroscopic Nanoprobes for In Situ Bioimaging with High Signal-to-Noise Ratio[J].Journal of Instrumental Analysis,2024,43(01):128-137. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.23102402.
生物行为的可视化对于基础和临床医学研究至关重要。表面增强拉曼光谱(Surface-enhanced Raman spectroscopy,SERS)作为一种新兴的光学技术,因其无创、高灵敏、快速和多重检测的特性引起了人们的广泛关注。尽管目前的SERS技术在体外分子传感领域发展迅速,但由于现有的SERS成像速度和精度不足以满足活体成像的需求,仍无法实现实时可视化体内小分子的时空动力学。该文重点阐述了通过间隙增强核壳纳米颗粒、半导体复合纳米颗粒、拉曼沉默区SERS探针等这些更灵敏、可控、精确的纳米探针,在SERS体内成像方面的最新技术突破。SERS成像在细菌、肿瘤监测和光热治疗方面的研究越来越多,在制备SERS探针时,需要考虑背景信号的清除率、活体检测的穿透深度、靶标的靶向性、正常组织的无损性以及探针的活体清除率。此外,阐述了SERS在细胞成像、体内组织成像、术中成像和细菌成像中的最新研究应用。最后,对于SERS生物成像的未来发展进行了展望,并指出SERS成像在临床疾病预防、诊断和治疗方面具有巨大的潜力。
Visualization of biological behavior is essential to basic and clinical medical research. Surface-enhanced Raman spectroscopy(SERS) as a rising powerful optical technology attracted a lot of interest due to noninvasive,highly sensitive,rapid and multiplex characteristics. Despite in vitro molecular sensing is highly sensitive,it is not possible to real-time visualize the spatiotemporal dynamics of small molecule functions in vivo. The existing SERS imaging speed and accuracy isn’t enough for the demand of in vivo imaging. This review focuses on the update breakthrough of the development of SERS imaging through more sensitive,controllable and accurate nanoprobes,such as gap-enhanced core-shell nanoparticles,semiconductor composite nanoparticles,Raman silent-region probes. SERS imaging is increasingly being studied for bacteria,tumor surveillance and photothermal therapy. When preparing SERS probes,it is necessary to consider the clearance of background signals,the penetration depth of in vivo detection,the targeting of targets,the non-destructive nature of normal tissues,and the in vivo clearance of probes. Further,we illustrate the application of SERS in vivo imaging ranging from cell imaging to tissue imaging. Finally,we provide prospects on the possible obstacles of SERS bioimaging in future development. Encouraging application results show that SERS imaging has great potential for clinical disease prevention,diagnosis and treatment.
生物成像表面增强拉曼光谱(SERS)治疗诊断学
bioimagingsurface-enhanced Raman spectroscopy(SERS)theranostics
Liu H Q,Gao X,Xu C,Liu D B. Theranostics,2022,12:1870-1903.
Zeng Y,Ren J Q,Shen A G,Hu J M. J. Am. Chem. Soc.,2018,140(34):10649-10652.
Zhong Q M,Zhang K,Huang X D,Lu Y W,Zhao J Z,He Y,Liu B H. Biosens. Bioelectron.,2022,207:114194.
Murali V P,Karunakaran V,Murali M,Lekshmi A,Kottarathil S,Deepika S,Saritha V N,Ramya A N,Raghu K G,Sujathan K,Maiti K K. Biosens. Bioelectron.,2023,227:115177.
Wu Z Y,Deng B G,Zhou Y T,Xie H Q,Zhang Y M,Lin L,Ye J. Adv. Sci.,2023,10(24):2301721.
Jin Z Y,Yue Q,Duan W J,Sui A,Zhao B T,Deng Y H,Zhai Y T,Zhang Y W,Sun T,Zhang G P,Han L M,Mao Y,Yu J H,Zhang X Y,Li C. Adv. Sci.,2022,9(7):2104935.
He J,Hua S Y,Zhang D X,Wang K,Chen X Y,Zhou M. Adv. Funct. Mater.,2022,32(46):2208028.
Yang K,Xu F,Zhu L J,Li H Z,Sun Q,Yan A X,Ren B,Zhu Y G,Cui L. Angew. Chem.,2023,135(14):e202217412.
Zhou S Y,Guo X J,Huang H Q,Huang X Q,Zhou X,Zhang Z B,Sun G D,Cai H H,Zhou H B,Sun P H. Anal. Chem.,2022,94(15):5785-5796.
Yang Y,Zeng C,Huang J,Wang M F,Qi W,Wang H X,He Z M. Biosens. Bioelectron.,2022,215:114524.
Bi L Y,Zhang H,Hu W C,Chen J D,Wu Y X,Chen H,Li B Q,Zhang Z Y,Choo J,Chen L X. Biosens. Bioelectron.,2023,237:115519.
Zhou P Y,Cheng S Y,Li Q,Pang Y F,Xiao R. Chem. Eng. J.,2023,471:144514.
Li S K,Li Z Y,Hao Q,Wang S,Yang Y X,Xu J Q,Yin Z W,Zhang L,Chen Z. Chin. Chem. Lett.,2023:108636.
Zhu W,Wang C Y,Hu J M,Shen A G. Anal. Chem.,2021,93(11):4876-4883.
Zhu S,Deng B G,Liu F G,Li J,Lin L,Ye J. ACS Appl. Mater. Interfaces,2022,14(7):8876-8887.
Berry M E,McCabe S M,Sloan-Dennison S,Laing S,Shand N C,Graham D,Faulds K. ACS Appl. Mater. Interfaces,2022,14(28):31613-31624.
Nicolson F,Jamieson L E,Mabbott S,Plakas K,Shand N C,Detty M R,Graham D,Faulds K. Chem. Sci.,2018,9(15):3788-3792.
Lenzi E,Jimenez De Aberasturi D,Henriksen-Lacey M,Piñeiro P,Muniz A J,Lahann J,Liz-Marzán L M. ACS Appl. Mater. Interfaces,2022,14(18):20708-20719.
Gandra N,Singamaneni S. Adv. Mater.,2013,25(7):1022-1027.
Freudiger C W,Min W,Saar B G,Lu S J,Holtom G R,He C W,Tsai J C,Kang J X,Xie X S. Science,2008,322(5909):1857-1861.
Andreiuk B,Nicolson F,Clark L M,Panikkanvalappil S R,Kenry,Rashidian M,Harmsen S,Kircher M F. Nanotheranostics,2022,6(1):10-30.
Ou Y C,Webb J A,O’Brien C M,Pence I J,Lin E C,Paul E P,Cole D,Ou S H,Lapierre-Landry M,DeLapp R C,Lippmann E S,Mahadevan-Jansen A,Bardhan R. Nanoscale,2018,10(27):13092-13105.
De Albuquerque C D L,Schultz Z D. Anal. Chem.,2020,92(13):9389-9398.
Patel A S,Juneja S,Kanaujia P K,Maurya V,Prakash G V,Chakraborti A,Bhattacharya J. Nano-Struct. Nano-Objects,2018,16:329-336.
Zhang Y Q,Gu Y Q,He J,Thackray B D,Ye J. Nat. Commun.,2019,10(1):1-12.
Lin L,Gu H C,Ye J. Chem. Commun.,2015,51(100):17740-17743.
Gu Y Q,Bi X Y,Ye J. J. Mater. Chem. B,2020,8(31):6944-6955.
Nam J M,Oh J W,Lee H,Suh Y D. Accounts Chem. Res.,2016,49(12):2746-2755.
Khlebtsov N G,Lin L,Khlebtsov B N,Ye J. Theranostics,2020,10(5):2067.
Gu Y Q,Zhang Y Q,Li Y,Jin X L,Huang C J,Maier S A,Ye J. RSC Adv.,2018,8(26):14434-14444.
Lim D K,Jeon K S,Hwang J H,Kim H,Kwon S,Suh Y D,Nam J M. Nat. Nanotechnol.,2011,6(7):452-460.
Khlebtsov B N,Burov A M,Bratashov D N,Tumskiy R S,Khlebtsov N G. Langmuir,2020,36(20):5546-5553.
Zhang Y Q,Qiu Y Y,Lin L,Gu H C,Xiao Z Y,Ye J. ACS Appl. Mater. Interfaces,2017,9(4):3995-4005.
Chen Z C,Xu H B,Chen H Y,Zhu S C,Huang W F,He Y,Hafez M E,Qian R C,Li D W. Anal. Chem.,2022,94(41):14280-14289.
Qiu C G,Zhang W,Zhou Y H,Cui H W,Xing Y L,Yu F B,Wang R. Chem. Eng. J.,2023,459:141502.
Su Y,Wen S P,Luo X J,Xue F H,Wu S J,Yuan B Z,Lu X Z,Cai C X,Jiang L P,Wu P,Zhu J J. ACS Appl. Mater. Interfaces,2021,13(1):135-147.
Yin B,Ho W K H,Xia X,Chan C K W,Zhang Q,Ng Y M,Lam C Y K,Cheung J C W,Wang J F,Yang M,Wong S H D. Small,2023,19(6):2206762.
Lin J,Ren W Z,Li A,Yao C Y,Chen T X,Ma X H,Wang X T,Wu A G. ACS Appl. Mater. Interfaces,2020,12(4):4204-4211.
Wang X T,Guo L. Angew. Chem. Int. Ed.,2020,59(11):4231-4239.
Song G,Gong W B,Cong S,Zhao Z G. Angew. Chem. Int. Ed.,2021,60(10):5505-5511.
Wang F C,Sun N,Li Q,Yang J,Yang X Q,Liu D B. J. Am. Chem. Soc.,2023,145(2):919-928.
Zhang Q,Ma R F,Zhang Y Z,Zhao J,Wang Y,Xu Z R. ACS Sens.,2023,8(2):875-883.
Chen H,Lin S S,Zhang D Q,Xing Y L,Yu F B,Wang R. Chem. Eng. J.,2023,470:144024.
Wang J,Liang D W,Feng J,Tang X J. Anal. Chem.,2019,91(17):11045-11054.
Zhu W,Shen A G,Hu J M. J. Light Scatter. (朱伟,沈爱国,胡继明. 光散射学报),2022,34(1):40-45.
Qiu Y Y,Zhang Y Q,Li M W,Chen G X,Fan C C,Cui K,Wan J B,Han A,Ye J,Xiao Z Y. ACS Nano,2018,12(8):7974-7985.
Choi K Y,Saravanakumar G,Park J H,Park K. Colloids Surfaces B,2012,99:82-94.
Li L H,Jiang R T,Shan B B,Lu Y X,Zheng C,Li M. Nat. Commun.,2022,13(1):1-11.
Luo S Y,Wang Y,Shen S H,Tang P,Liu Z Y,Zhang S,Wu D C. Adv. Funct. Mater.,2021,31(24):2100954.
Zhang Y F,Liu H R,Tang J L,Li Z Y,Zhou X Y,Zhang R,Chen L,Mao Y,Li C. ACS Appl. Mater. Interfaces,2017,9(21):17769-17776.
Qiu X J,You X R,Chen X,Chen H L,Dhinakar A,Liu S H,Guo Z Y,Wu J,Liu Z M. Int. J. Nanomed.,2017,12:4349-4360.
Song C Y,Li F,Guo X Y,Chen W Q,Dong C,Zhang J J,Zhang J Y,Wang L H. J. Mater. Chem. B,2019,7(12):2001-2008.
Jiang Q Y,Cui X,Sun Y,Mao Z,Wang J,Chen F,Wang J,Cao Y. Biosens. Bioelectron.,2021,192:113539.
Cao Y,Han S,Zhang H,Wang J,Jiang Q Y,Zhou Y,Yu Y J,Wang J,Chen F,Ng D K P. J. Mater. Chem. B,2021,9(29):5780-5784.
Karunakaran V,Saritha V N,Ramya A N,Murali V P,Raghu K G,Sujathan K,Maiti K K. Anal. Chem.,2021,93(32):11140-11150.
Quazi M Z,Lee U,Park S,Shin S,Sim E,Son H,Park N. ACS Appl. Bio Mater.,2021,4(12):8377-8385.
Lv J,Chang S,Wang X Y,Zhou Z R ,Chen B B,Qian R C,Li D W. Sens. Actuators B,2022,351:130877.
Dong C,Fang X Y,Xiong J R,Zhang J J,Gan H Y,Song C Y,Wang L H. ACS Nano,2022,16(9):14055-14065.
Shen F Z,Xie S N,Yan H R,Li Y T,Dong S Q,Zhang X,Liu Z,Miao B,Gao F L. Sens. Actuators B,2023,374:132789.
Abramczyk H,Brozek-Pluska B,Kopec M,Surmacki J,Błaszczyk M,Radek M. Cancers,2021,13(5):960.
Abramczyk H,Brozek-Pluska B,Kopeć M. Sci. Rep.,2022,12(1):1-11.
Bao Z Z,Zhang Y Q,Tan Z Y,Yin X,Di W,Ye J. Biomaterials,2018,163:105-115.
Bao Z Z,Deng B G,Zhang Y Q,Li X W,Tan Z Y,Gu Z W,Gu B B,Shao Z F,Di W,Ye J. Biomaterials,2021,276:121070.
Deng B G,Wang Y H,Wu Y F,Yin W J,Lu J S,Ye J. Adv. Sci.,2022,9(2):2102405.
Noonan J,Asiala S M,Grassia G,MacRitchie N,Gracie K,Carson J,Moores M,Girolami M,Bradshaw A C,Guzik T J,Meehan G R,Scales H E,Brewer J M,McInnes I B,Sattar N,Faulds K,Garside P,Graham D,Maffia P. Theranostics,2018,8(22):6195-6209.
Hua S Y,Zhong S H,Arami H,He J,Zhong D N,Zhang D X,Chen X Y,Qian J,Hu X Y,Zhou M. Adv. Funct. Mater.,2021,31(24):2100468.
Wang Y W,Doerksen J D,Kang S,Walsh D,Yang Q,Hong D,Liu J T C. Small,2016,12(40):5612-5621.
Wen Y,Truong V X,Li M. Nano Lett.,2021,21(7):3066-3074.
Qiu Y Y,Lin M,Chen G X,Fan C C,Li M W,Gu X J,Cong S,Zhao Z G,Fu L,Fang X H,Xiao Z Y. ACS Appl. Mater. Interfaces,2019,11(26):23436-23444.
Wang H J,Ouyang W W,Zhang X R,Xue J,Lou X R,Fan R R,Zhao X N,Shan L Q,Jiang T T. J. Mater. Chem. B,2019,7(30):4630-4637.
Liu W J,Jing C B,Liu X W,Du J J. Analyst,2022,147(2):223-229.
He J,Qiao Y,Zhang H B,Zhao J,Li W L,Xie T T,Zhong D N,Wei Q L,Hua S Y,Yu Y H,Yao K,Santos H A,Zhou M. Biomaterials,2020,234:119763.
Xu Z W,Zhang C,Yu Y J,Li W S,Ma Z,Wang J J,Zhang X G,Gao H M,Liu D B. Nanotheranostics,2021,5(4):472-487.
Guo W Q,Lü C,Guo M,Zhao Q W,Yin X Y,Zhang L. Science in One Health,2023,2:100045.
0
浏览量
38
下载量
0
CSCD
关联资源
相关文章
相关作者
相关机构