武汉大学 化学与分子科学学院,湖北 武汉 430072
杨雁冰,博士,研究员,研究方向:晶体管基生物传感研究,E-mail:yangyanbing@whu.edu.cn
袁荃,博士,教授,研究方向:功能纳米材料控制合成及其生物医学应用研究,E-mail:yuanquan@whu.edu.cn
纸质出版日期:2024-01-15,
收稿日期:2023-08-09,
修回日期:2023-09-26,
扫 描 看 全 文
赵敏,隗予荣,杨雁冰等.长余辉纳米粒子的合成及其生物成像应用[J].分析测试学报,2024,43(01):32-43.
ZHAO Min,WEI Yu-rong,YANG Yan-bing,et al.Research Progress in Synthesis of Persistent Luminescence Nanoparticles and Their Applications in Bioimaging[J].Journal of Instrumental Analysis,2024,43(01):32-43.
赵敏,隗予荣,杨雁冰等.长余辉纳米粒子的合成及其生物成像应用[J].分析测试学报,2024,43(01):32-43. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.23080906.
ZHAO Min,WEI Yu-rong,YANG Yan-bing,et al.Research Progress in Synthesis of Persistent Luminescence Nanoparticles and Their Applications in Bioimaging[J].Journal of Instrumental Analysis,2024,43(01):32-43. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.23080906.
长余辉发光是一种在激发停止后产生持久余辉发光的特殊光学现象,这种现象在防伪、信息或数据存储、光催化、传感和生物成像等领域中呈现出巨大的前景。长余辉纳米粒子(PLNPs)无需原位激发,能够减少组织的自发荧光和光散射干扰,被广泛用于生物成像领域。此外,发光性能可调节,且具有X射线激发、近红外区域长寿命发光或多模式成像特征的长余辉纳米探针能够应用于深层组织生物成像,为细胞或组织提供更为丰富的成像信息。该综述总结了近年来PLNPs的合成方法及其在生物成像应用中的最新研究进展,重点介绍了PLNPs在指纹成像、细胞和活体成像等方面的应用,同时还讨论了PLNPs在生物成像领域面临的挑战和未来的发展趋势。
Persistent luminescence is a unique optical phenomenon whereby luminescence remains after the stoppage of excitation. Persistent luminescence shows great promise in anticounterfeiting,information and data storage,photocatalysis,sensing,and bioimaging. Due to the absence of in-situ excitation,persistent luminescence nanoparticles(PLNPs) can efficiently eliminate autofluorescence and light scattering interference and have been widely used in bioimaging. In addition,due to the tunable luminescence properties,PLNPs with features of X-ray excitation,long-lived near-infrared emission or multi-mode imaging could facilitate deep tissue imaging,and provide abundant information on cells and tissues. In this review,the recent advances in the synthesis and bioimaging applications of PLNPs were summarized,with focus on the usage of PLNPs in fingerprint imaging,cell imaging and in vivo imaging. We also discuss the challenges and perspectives of PLNPs in bioimaging.
长余辉纳米粒子指纹成像细胞成像活体成像
persistent luminescencenanoparticlesfingerprint imagingcell imagingin vivo bioimaging
Wang J,Ma Q Q,Wang Y Y,Shen H J,Yuan Q. Nanoscale,2017,9(19):6204-6218.
Wang J,Ma Q Q,Zheng W,Liu H Y,Yin C Q,Wang F B,Chen X Y,Yuan Q,Tan W H. ACS Nano,2017,11(8):8185-8191.
Wang J,Ma Q Q,Liu H Y,Wang Y Q,Shen H J,Hu X X,Ma C,Yuan Q,Tan W H. Anal. Chem.,2017,89(23):12764-12770.
Li Z H,Wang Q,Wang Y Q,Ma Q Q,Wang J,Li Z H,Li Y X,Lü X B,Wei W,Chen L,Yuan Q. Nano Res.,2018,11(12):6167-6176.
Hu S S,Li Z H,Luo Q,Ma Q Q,Chen N,Fu L N,Wang J,Yang R H,Yuan Q. Cryst. Growth Des.,2019,19(4):2322-2328.
Lin Q,Li Z,Ji C,Yuan Q. Nanoscale Adv.,2020,2(4):1380-1394.
Zhang L W,Shen R C,Tan J,Yuan Q. Chin. J. Struct. Chem.,2022,41(2):2202148-2202158.
Wang J,Ma Q Q,Hu X X,Liu H Y,Zheng W,Chen X Y,Yuan Q,Tan W H. ACS Nano,2017,11(8):8010-8017.
Lü X,Chen N,Wang J,Yuan Q. Sci. China Mater.,2020,63(9):1808-1817.
Ji C,Tan J,Yuan Q. Chin. J. Chem.,2021,39(12):3188-3198.
Ma Q,Wang J,Zheng W,Wang Q,Li Z,Cong H,Liu H,Chen X,Yuan Q. Sci. China Chem.,2018,61(12):1624-1629.
Wang J,Chen N,Wang W,Li Z,Huang B,Yang Y,Yuan Q. CCS Chem.,2023,5(1):164-175.
Luo Q,Wang W,Tan J,Yuan Q. Chin. J. Chem.,2021,39(4):1009-1021.
Liang L,Chen N,Jia Y,Ma Q,Wang J,Yuan Q,Tan W. Nano Res.,2019,12(6):1279-1292.
Wei Y,Gong C,Zhao M,Zhang L,Yang S,Li P,Ding Z,Yuan Q,Yang Y. J. Rare Earths,2022,40(9):1333-1342.
Lin Q,Li Z,Yuan Q. Chin. Chem. Lett.,2019,30(9):1547-1556.
Guo B,Yin P,Xu J,Yi F C,Dai Y,Gao Y,Guo F Q. Pigm. Resin Technol.,2011,40(2):100-104.
Lécuyer T,Teston E,Ramirez-Garcia G,Maldiney T,Viana B,Seguin J,Mignet N,Scherman D,Richard C. Theranostics,2016,6(13):2488-2524.
Zheng S,Shi J,Fu X,Wang C,Sun X,Chen C,Zhuang Y,Zou X,Li Y,Zhang H. Nanoscale,2020,12(26):14037-14046.
Homanyoni H,Sahi S,Ma L,Zhang J,Mohapatra J,Liu P,Sotelo A.P,Macaluso R.T,Davis T,Chen W. J. Lumi.,2018,198:132-137.
Li Y,Gecevicius M,Qiu J. Chem. Soc. Rev.,2016,45(8):2090-136.
Chuang Y,Zhen Z,Zhang F,Liu F,Mishra J,Tang W,Chen H,Huang X,Wang L,Chen X,Xie J,Pa Z. Theranostics,2014,4(11):1112-1122.
Li N,Li Y,Han Y,Pan W,Zhang T,Tang B. Anal. Chem.,2014,86:3924-3930.
Xue Z,Li X,Li Y,Jiang M,Ren G,Liu H,Zeng S,Hao J. Nanoscale. 2017,9:7276-7283.
Serge-Correales Y,Neumeyer D,Ullah S,Mauricot R,Zou Q,Ribeiro S,Verelst M. Langmuir,2023,39(4):1495-1506.
Shi J,Sun X,Zhu J,Li J,Zhang H. Nanoscale,2016,8:9798-804.
Li J,Shi J,Wang C,Li P,Yu Z,Zhang H. Nanoscale,2017,9:8631-8638.
Li Z,Zhang Y,Wu X,Huang L,Li D,Fan W,Han G. J. Am. Chem. Soc.,2015,137:5304-5307.
Zhou Z,Zheng W,Kong J,Liu Y,Huang P,Zhou S,Chen Z,Shi J,Chen X. Nanoscale,2017,9(20):6846-6853.
Li H,Yang Q,Hou J,Li Y,Li M,Song Y. Adv. Funct. Mater.,2018,28(21):1870144.
Wei X,Huang X,Zeng Y,Jing L,Tang W,Li X,Ning H,Sun X,Yi Y,Gao M. ACS Nano,2020,14(9):12113-12124.
Zhang N,Zhang R,Xu X,Wang F,Sun Z,Wang S,Wu S. Adv. Opt. Mater.,2023,11(16):2300187.
Wang J,Jiang Z,Wei Y,Wang W,Wang F,Yang Y,Song H,Yuan Q. ACS Nano,2022,16(2):3300-3310.
Lin Y,Hu J,Wu L,Zou Q,Chen D,Huang D,Lu H,Wang S,Zhu H. J. Mater. Chem. B,2021,9(4):1131-1137.
Liu N,Chen X,Sun X,Sun X L,Shi. J P. J. Nanobiotechnol.,2021,19:113.
Wang J,Li J,Yu J,Zhang H,Zhang B. ACS Nano,2018,12(5):4246-4258.
Sun M,Li Z J,Liu C L,Fu H X,Shen J J,Zhang H W. J. Lumin.,2014,145:838–842.
Paterson A S,Raja B,Garvey G,Kolhatkar A,Hagstrom A E V,Kourentzi K,Lee T R,Willson R C. Anal. Chem.,2014,86(19):9481-9488.
Wang Y Q,Li Z H,Lin Q S,Wei Y R,Wang J,Li Y X,Yang R H,Yuan Q. ACS Sens.,2019,4(8):2124-2130.
Xu H,Cheng X,Sun X,Chen P,Zhan W,Liu X,Wang X,Hu B,Liang G. Nano Lett.,2023,23(13):6178-6183.
Zhang D,Liu J,Song N,Liu Y,Dang M,Fang G,Wang S. Mater. Chem. B,2018,6:1479–1488
Maldiney T,Lecointre A,Viana B,Bessiere A,Bessodes M,Gourier D,Richard C,Scherman D. J. Am. Chem. Soc.,2011,133:11810-11815.
Shi J,Sun X,Zheng S,Li J,Fu X,Zhang H. Biomaterials,2018,152:15-23.
Li Z J,Zhang H W,Sun M,Shen J S,Fu H X. J. Mater. Chem.,2012,22:24713-24720.
Maldiney T,Sraiki G,Viana B,Gourier D,Richard C,Scherman D,Bessodes M,den Eeckhout K V,Poelman D,Et Sme P. Opt. Mater.,2012,2:261-268.
Gao Y,Li R,Zheng W,Shang X,Wei J,Zhang M,Xu J,You W,Chen Z,Chen X. Chem. Sci.,2019,10(21):5452-5460.
Liu H,Li Z,Shen R,Li Z,Yang Y,Yuan Q. Nano Lett.,2021,21(7):2854-2860.
Zhang L,Chu M,Ji C,Wei J,Yang Y,Huang Z,Tan W,Tan J,Yuan Q. Anal. Chem.,2022,94(50):17413-17421.
Tang Y R,Song H J,Su Y Y,Lü Y. Anal. Chem.,2013,85(24):11876-11884.
Yu Z Z,Liu B,Pan W,Zhang T T,Tong L L,Li N,Tang B. Chem. Commun.,2018,54(28):3504-3507.
Shi L X,Shao J J,Jing X H,Zheng W W,Liu H,Zhao Y. ACS Sustain. Chem. Eng. J.,2020,8(1):686-694.
Tang J,Su Y Y,Deng D Y,Zhang L C,Yang N,Lv Y. Analyst,2016,141(18):5366-5373.
Feng F,Chen X,Li G J,Liang S,Hong Z Y,Wang H F. ACS Sens.,2018,3(9):1846-1854.
Li Z H,Wang J,Shen R C,Chen N,Qin X Y,Wang W J,Yuan Q. Small,2021,17(24):9.
Xu H D,Cheng X T,Sun X B,Chen P Y,Zhan W J,Liu X Y,Wang X L,Hu B,Liang G L. Nano Lett.,2023,23(13):6178-6183.
Xu Y,Jiang Q C,Sun X B,Liang G L. Anal. Sens.,2023,e202300039.
Yuan Y,Wang F,Tang W,Ding Z,Wang L,Liang L,Zheng Z,Zhang H,Liang G. ACS Nano,2016,10(7):7147-7153.
Pan L M,Zhao X,Wei X,Chen L J,Wang C,Yan X P. Anal. Chem.,2022,94(16):6387-6393.
Zhang L,Lei J P,Liu J T,Ma F J,Ju H X. Biomaterials,2015,67:323-334.
Lyu Y,Cui D,Huang J,Fan W,Miao Y,Pu K. Angew. Chem. Int. Ed.,2019,58(15):4983-4987.
Feng F,Chen X,Li G,Liang S,Hong Z,Wang H F. ACS Sens.,2018,3(9):1846-1854.
Liu H,Ren F,Zhou X,Ma C,Wang T,Zhang H,Sun Q,Li Z. Anal. Chem.,2019,91(23):15064-15072.
Zhao H X,Liu C X,Gu Z,Dong L X,Li F,Yao C,Yang D Y. Nano Lett.,2020,20(1):252-260.
Harizaj A,De Clercq O Q,Descamps B,Vanhove C,De Smedt S C,Poelman D,Lentacker I,Braeckmans K. Part. Part. Syst. Char.,2019,36(11):1900371.
Xia Y Y,Bao H Y,Huang J,Li X D,Yu C G,Zhang Z J,Wang H S. Biomater. Sci.,2020,8(11):3095-3105.
Pan L M,Zhao X,Wei X,Chen L J,Wang C,Yan X P. Anal. Chem.,2022,94(16):6387-6393.
Fu L N,Wang J,Chen N,Ma Q Q,Lu D Q,Yuan Q. Chem. Commun.,2020,56(49):6660-6663.
Liu B M,Zou R,Lou S Q,Gao Y F,Ma L,Wong K L,Wang J. Chem. Eng. J.,2021,404:10.
Yang J,Jiang R Y,Meng Y Q,Zhao Y Y,Wang M W,Zhu H C,Yan D T,Liu C U,Xu C S ,Liu Y X. J. Am. Chem. Soc.,2021,104(9):4637-4648.
Xue Z,Li,Li Y,Jiang M,Liu H,Zeng S,Hao J. ACS Appl Mater Interfaces. 2017;9:22132-22142.
Chen W,Zhang Y,Li Q,Jiang Y,Zhou H,Liu Y H,Miao Q Q,Gao M Y. JACS,2022,144(15):6719-6726.
Sun S K,Wang H F,Yan X P. Accounts Chem. Res.,2018,51(5):1131-1143.
Xie C,Zhen X,Miao Q Q,Lyu Y,Pu K Y. Adv. Mater.,2018,30(21):9.
Fan W,Lu N,Xu C,Liu Y,Lin J,Wang S,Shen Z,Yang Z,Qu J,Wang T,Chen S,Huang P,Chen X. ACS Nano,2017,11(6):5864-5872.
He S,Xie C,Jiang Y,Pu K. Adv. Mater.,2019,31(32):1902672.
Yang J,Zhao Y Y,Meng Y Q,Zhu H C,Yan D T,Liu C G,Xu C S,Zhang H,Xu L,Li Y X,Liu Y X. Chem. Eng. J.,2020,387:15.
Zhen X,Xie C,Pu K. Angew. Chem. Int. Ed.,2018,57(15):3938-3942.
Zheng X,Wu W,Zheng Y,Ding Y,Xiang Y,Liu B,Tong A. Chem.-Eur. J.,2021,27(23):6911-6916.
Cui D,Xie C,Li J,Lyu Y,Pu K. Adv. Healthc. Mater.,2018,7(18):1800329.
Liu H,Ren F,Zhou X,Ma C,Wang T,Zhang H,Sun Q,Li Z. Anal. Chem.,2019,91(23):15064-15072.
Zheng Y H,Wei H P,Liang P,Xu X K,Zhang X C,Li H H,Zhang C L,Hu C F,Zhang X J,Lei B F,Wong W Y,Liu Y L,Zhuang J L. Angew. Chem. Int. Et.,2021,60(41):22253-22259.
Zhuang Y X,Ueda J,Tanabe S. J. Mater. Chem. C,2013,1(47):7849-7855.
Abdukayum A,Chen J T,Zhao Q,Yan X P. J. Am. Chem. Soc.,2013,135(38):14125-14133.
Zhuang Y X,Ueda J and Tanabe S. J. Mater. Chem. C,2013,1(47):7849-7855.
Lin Y,Hu J,Guo Y,Zou Q,Chen D,Xu K,Liang S,Yi X,Lu H,Wang S-B and Zhu H. J. Lumin.,2023,257:119741.
Chen Y,Spinelli S,Gu Z,Pan Z. Chem. Eng. J.,2022,446:137473.
Ou X,Qin X,Huang B,Zan J,Wu Q,Hong Z,Xie L,Bian H,Yi Z,Chen X,Wu Y,Song X,Li J,Chen Q,Yang H,Liu X. Nature,2021,590(7846):410-415.
Chen X Z,Li Y,Huang K,Huang L,Tian X M,Dong H F,Kang R,Hu Y H,Nie J M,Qiu J R,Han G. Adv. Mater.,2021,33(15):7.
Lin X,Song L,Chen S,Chen X,Wei J,Li J,Huang G,Yang H. ACS Appl. Mater. Interfaces,2017,9:4118-41187.
Yang J,Jiang R Y,Meng Y Q,Zhao Y Y,Wang M W,Zhu H C,Yan D T,Liu C U,Xu C S,Liu Y X. J. Am. Chem. Soc.,2021,104(9):4637-4648.
Lu L,Sun M Z,Wu T,Lu Q Y,Huang B L. Chem. Commun.,2021,57(74):9366-9369.
Zou R,Gao Y,Zhang Y,Jiao J,Wong K L,Wa Lu L,Sun M Z,Wu T,Lu Q Y,Huang B L. Chem. Commun.,2021,57(74):9366-9369.
Pei P,Chen Y,Sun C,Fan Y,Yang Y,Liu X,Lu L,Zhao M,Zhang H,Zhao D,Liu X,Zhang F. Nat. Nanotechnol.,2021,16(9):1011-1018.
Li J L,Guo J Q,Li H,Qu J L,Song J. Chem. Eng. J.,2021,406:11.
Sun X,Shi J P,Fu X Y,Yang Y,Zhang H W. Sci. Rep.,2018,8:1-11.
Maldiney T,Richard C,Seguin J,Wattier N,Bessodes M,Scherman D. ACS Nano,2011,5:854-862.
Maldiney T,Remond M,Bessodes M,Scherman D,Richard C. J. Mater. Chem. B,2015,3:4009-4016.
0
浏览量
32
下载量
0
CSCD
关联资源
相关文章
相关作者
相关机构