浏览全部资源
扫码关注微信
1.北京市农林科学院 质量标准与检测技术研究所,北京 100097
2.南京大学 化学化工学院, 江苏 南京 210023
王蒙,博士,研究员,研究方向:农产品质量安全,食品污染物检测技术,E-mail:wangmeng@baafs.net.cn
龙亿涛,博士,教授,研究方向:生命分析化学,单分子检测技术,E-mail:yitaolong@nju.edu.cn
收稿日期:2025-06-21,
修回日期:2025-07-10,
纸质出版日期:2025-09-15
移动端阅览
翟文磊,张爱栎,王蒙,龙亿涛.生物纳米孔分析技术用于食品污染物快速检测的研究进展[J].分析测试学报,2025,44(09):1778-1787.
ZHAI Wen-lei,ZHANG Ai-li,WANG Meng,LONG Yi-tao.Progresses in Biological Nanopore Sensing Technology for Rapid Detection of Food Contaminants[J].Journal of Instrumental Analysis,2025,44(09):1778-1787.
翟文磊,张爱栎,王蒙,龙亿涛.生物纳米孔分析技术用于食品污染物快速检测的研究进展[J].分析测试学报,2025,44(09):1778-1787. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.25062101.
ZHAI Wen-lei,ZHANG Ai-li,WANG Meng,LONG Yi-tao.Progresses in Biological Nanopore Sensing Technology for Rapid Detection of Food Contaminants[J].Journal of Instrumental Analysis,2025,44(09):1778-1787. DOI: 10.12452/j.fxcsxb.25062101.
纳米孔分析技术是一种简单高效的单分子电化学分析方法,被广泛应用于DNA测序、分子传感、疾病诊断、环境监测等领域。相比于传统分析技术,纳米孔技术具有检测灵敏度高、分析速度快、设备便携、检测成本低等诸多优势,与现场快速检测的应用场景特别适配。近几年,将纳米孔分析技术应用于食品污染物快检的研究发展迅速,检测对象覆盖食源性病原菌,以及生物毒素、农药等小分子污染物,逐渐成为分析化学和食品安全领域新的研究热点。该文重点关注近5年来基于生物纳米孔的分析技术在食品污染物快速检测中的研究进展,包括纳米孔分析技术的基本原理,在食品中病原微生物和小分子污染物快速检测方面的最新研究成果,并对该方向未来的发展趋势进行了展望。
Nanopore sensing technology is a simple and efficient single-molecule electrochemical analytical technique,which is widely used in fields such as DNA sequencing,molecular sensing,disease diagnosis,and environmental monitoring. Compared to traditional analytical techniques,nanopore sensing presents many advantages,including ultrahigh detection sensitivity,rapid detection,portable device,and low cost,making it particularly suitable for on-site and rapid detection applications. In recent years,the application of nanopore sensing technology in rapid detection of food contaminants has been developing rapidly,covering targets such as foodborne pathogens and chemical contaminants including mycotoxins and pesticides. It gradually grows as a new hot topic in the fields of analytical chemistry and food safety. This review mainly focuses on the research progress of biological nanopore-based sensing technology for the rapid detection of food contaminants in the past five years,including the basic principles of nanopore sensing technology,recent key advances in the rapid detection of foodborne pathogens and chemical contaminants in food. It also provides an outlook on future trends on this topic.
Wu Y N , Liu P , Chen J S . Food Control , 2018 , 90 : 212 - 221 .
Sun Y , Li J , Zhu L , Jiang L . Curr. Opin. Food Sci. , 2022 , 44 : 100813 .
Lai L , Yan F , Chen G , Huang Y , Huang L , Li D . Molecules , 2023 , 28 ( 15 ): 5689 .
Wu X H , Li J K , Hui W . Food Ferment . Ind. (伍小红,李建科,惠伟. 食品与发酵工业), 2005 , 31 ( 6 ): 80 .
Pan M F , Wang J P , Fang G Z , Wang X J , Xia Y Q , Wang S . Food Sci. (潘明飞,王俊平,方国臻,王晓骏,夏寅强,王硕. 食品科学) , 2014 , 35 ( 15 ): 277 - 282 .
Huang Y X , Wen J L , Wu F Q , Yue Z F , Zhang Y . Chin . J. Chromatogr . (黄远祥,温景岚,吴凤琪,岳振峰,张毅. 色谱) , 2020 , 38 ( 7 ): 759 - 767 .
Guo W , Pan B , Sakkiah S , Yavas G , Ge W , Zou W , Tong W , Hong H . Int. J. Environ. Res. Public Health , 2019 , 16 ( 22 ): 4361 .
Yang G , Tang Y , Liu X , Wang L , Qin L , Li D , Shen X , Kong C , Zhai W , Fodjo E K , Fan C . Foods , 2024 , 13 ( 15 ): 2340 .
Wang X , Wang S , Cai Z . TrAC , 2013 , 52 : 170 - 185 .
Quintanilla-Villanueva G E , Sánchez-Álvarez A , Núñez-Salas R E , Rodríguez-Delgado M M , Luna-Moreno D , Villarreal-Chiu J F . Analytica , 2024 , 5 ( 4 ): 512 - 537 .
Toldrá F , Reig M . Trends Food Sci. Technol. , 2006 , 17 ( 9 ): 482 - 489 .
Zhai W L , Han C R , Wei D Z , Xiao Z Y , Kong C , Wang M . J. Instrum. Anal. (翟文磊,韩晨瑞,韦迪哲,肖志勇,孔聪,王蒙. 分析测试学报), 2022 , 41 ( 12 ): 1827 - 1836 .
Sun J , Wu Y , Fan X , Peng J , Wang X , Xiong Y , Huang X . Food Chem. , 2025 , 465 : 142130 .
Zhang Y , Liu Y X . Food Sci. (张也,刘以祥. 食品科学), 2003 , 24 ( 8 ): 200 - 204 .
Curulli A . Molecules , 2021 , 26 ( 10 ): 2940 .
Zhai W L , Wei D Z , Wang M . Food Sci. (翟文磊,韦迪哲,王蒙. 食品科学) , 2022 , 43 ( 13 ): 327 - 335 .
Srivastava S , Pandey V K , Singh A , Dash K K , Dar A H , Rustagi S . Food Control , 2025 , 168 : 110869 .
Zhou H Y , Gao Z X , Sun S M , Wang H Y . J. Instrum. Anal . 周焕英 , 高志贤 , 孙思明 , 王红勇 . 分析测试学报) , 2008 ,( 7 ): 788 - 794 .
Li M Y , Jiang J , Niu H Y , Ying Y L , Long Y T . Chin. Sci. Bull. (李孟寅,蒋杰,牛红艳,应佚伦,龙亿涛. 科学通报), 2023 , 68 ( 17 ): 2148 - 2154 .
Tan X , Lv C , Chen H . Crit. Rev. Food Sci. Nutr. , 2023 , 63 ( 31 ): 10866 - 10879 .
Yang J , Li S , Wu X Y , Long Y T . Chin. J. Anal. Chem. (杨洁,李爽,武雪原,龙亿涛. 分析化学), 2017 , 45 ( 12 ): 1766 - 1775 .
Hoang M T V , Irinyi L , Hu Y , Schwessinger B , Meyer W . Front. Microbiol. , 2022 , 12 : 708550 .
Trotter A J , Aydin A , Strinden M J , O’Grady J . Curr. Opin. Microbiol. , 2019 , 51 : 39 - 45 .
Chua E W , Ng P Y . Front. Pharmacol. , 2016 , 7 : 156 .
Rheman S , Hossain S , Sarker M S , Akter F , Khor L , Gan H M , Powell A , Card R M , Hounmanou Y M G , Dalsgaard A , Mohan C V , Bupasha Z B , Samad M A , Verner-Jeffreys D W , Delamare-Deboutteville J . Front. Microbiol. , 2024 , 15 : 1329620 .
Wang L Y , Wang H W , Lu S M , Long Y T . Chin. J. Anal. Chem. (王凌远,王浩炜,芦思珉,龙亿涛. 分析化学), 2021 , 49 ( 7 ): 1166 - 1175 .
Long Y T . Nanopore Electroanalytical Chemistry . Beijing : Chemical Industry Press (龙亿涛. 纳米孔道电化学分析.北京:化学工业出版社), 2024 : 21 - 30 .
Bhatti H , Ying Y L , Long Y T . Research , 2024 , 7 : 0506 .
Ying Y L , Yang J , Meng F N , Li S , Li M Y , Long Y T . Research , 2019 , 2019 : 1050735 .
Chen M J , Lu S M , Wang H W , Long Y T . J. Electrochem. , 2022 , 28 ( 3 ): 2108521 .
Li Z , Shang J Z , Xi D M , Zhang S S . Chin. J. Appl. Chem. (李志,尚积祯,郗冬梅,张书圣. 应用化学), 2017 , 34 ( 8 ): 855 - 867 .
Lee K , Park K B , Kim H J , Yu J S , Chae H , Kim H M , Kim K B . Adv. Mater. , 2018 , 30 ( 42 ): 1704680 .
Guan X , Li H , Chen L , Qi G , Jin Y . ACS Sens. , 2023 , 8 ( 2 ): 427 - 442 .
Denuga S , Whelan D E , O'Neill S P , Johnson R P . Electrochem. Sci. Adv. , 2022 , 2 ( 5 ): e2200001 .
Niu H Y , Hu Z L , Ying Y L , Long Y T . Acta Chim . Sin. (牛红艳,胡正利,应佚伦,龙亿涛. 化学学报), 2019 , 77 ( 10 ): 989 - 992 .
Li M Y , Ying Y L , Long Y T . Acta Chim . Sin. (李孟寅,应佚伦,龙亿涛. 化学学报), 2019 , 77 ( 10 ): 984 - 988 .
Liu Y , Pan T , Wang K , Wang Y , Yan S , Wang L , Zhang S , Du X , Jia W , Zhang P , Chen H Y , Huang S . Angew. Chem. Int. Ed. , 2021 , 60 ( 44 ): 23863 - 23870 .
Goyal P , Krasteva P V , Van Gerven N , Gubellini F , Van den Broeck I , Troupiotis-Tsaïlaki A , Jonckheere W , Péhau-Arnaudet G , Pinkner J S , Chapman M R , Hultgren S J , Howorka S , Fronzes R , Remaut H . Nature , 2014 , 516 ( 7530 ): 250 - 253 .
Deamer D W , Akeson M . Trends Biotechnol. , 2000 , 18 ( 4 ): 147 - 151 .
Li X , Ying Y L , Fu X X , Wan Y J , Long Y T . Angew. Chem. Int. Ed. , 2021 , 60 ( 46 ): 24582 - 24587 .
Gurnev P A , Nestorovich E M . Toxins , 2014 , 6 ( 8 ): 2483 - 2540 .
Fan P , Zhang S , Wang Y , Li T , Zhang H , Zhang P , Huang S . Nat. Commun. , 2024 , 15 ( 1 ): 1970 .
Zhou Y , Ren M , Zhang P , Jiang D , Yao X , Luo Y , Yang Z , Wang Y . Nanomaterials , 2022 , 12 ( 9 ): 1534 .
Wang D S , Shi D Y , Li J W , Jin M . Mil. Med. Sci. (王东帅,师丹阳,李君文,金敏. 军事医学), 2024 , 48 ( 5 ): 389 - 394 .
Chen J , Xu F . Mol. Diagn. Ther. , 2023 , 27 ( 6 ): 685 - 701 .
Beaulaurier J , Schadt E E , Fang G . Nat. Rev. Genet. , 2019 , 20 ( 3 ): 157 - 172 .
LeLièvre V , Besnard A , Schlusselhuber M , Desmasures N , Dalmasso M . Food Microbiol. , 2019 , 78 : 89 - 98 .
Wu Y X , Wu M J , Tian Y C , Wang Z , Guo L , Liu C , Fang S Q , Liu J . Food Sci. (吴有雪,吴美娇,田亚晨,王政,郭亮,刘程,方水琴,刘箐. 食品科学), 2021 , 42 ( 3 ): 339 - 345 .
Gorski L , Liang A S . J. Food Prot. , 2010 , 73 ( 6 ): 1047 - 1056 .
Azinheiro S , Roumani F , Carvalho J , Prado M , Garrido-Maestu A . Anal. Chim. Acta , 2021 , 1184 : 339051 .
Xu F , Ge C , Luo H , Li S , Wiedmann M , Deng X , Zhang G , Stevenson A , Baker R C , Tang S . Food Microbiol. , 2020 , 89 : 103452 .
Wu X , Luo H , Xu F , Ge C , Li S , Deng X , Wiedmann M , Baker R C , Stevenson A , Zhang G , Tang S . Front. Microbiol. , 2021 , 12 : 637771 .
Wu X , Luo H , Ge C , Xu F , Deng X , Wiedmann M , Baker R C , Stevenson A E , Zhang G , Tang S . Front. Microbiol. , 2023 , 13 : 1073057 .
Yun Y S , Park D Y , Oh I H , Shin W R , Ahn G , Ahn J Y , Kim Y H . Mol. Biotechnol. , 2025 , 67 ( 1 ): 16 - 26 .
Freedman S B , van de Kar N C A J , Tarr P I . N . Engl . J. Med. , 2023 , 389 ( 15 ): 1402 - 1414 .
Ko H , Maymani H , Rojas-Hernandez C . J. Med. Case. Rep. , 2016 , 10 ( 1 ): 175 .
Li B , Liu H , Wang W . BMC Microbiol. , 2017 , 17 ( 1 ): 215 .
Maguire M , Kase J A , Roberson D , Muruvanda T , Brown E W , Allard M , Musser S M , González-Escalona N . PLOS ONE , 2021 , 16 ( 1 ): e0245172 .
Maguire M , Ramachandran P , Tallent S , Mammel M K , Brown E W , Allard M W , Musser S M , González-Escalona N . Front. Microbiol. , 2023 , 14 : 1221668 .
Hirai S , Yokoyama E , Shiwa Y , Ishige T , Ando N , Shimizu T , Murakami S . J. Vet. Med. Sci. , 2022 , 84 ( 10 ): 1399 - 1405 .
Tian K , Chen X , Luan B , Singh P , Yang Z , Gates K S , Lin M , Mustapha A , Gu L Q . ACS Nano , 2018 , 12 ( 5 ): 4194 - 4205 .
Forghani F , Li S , Zhang S , Mann David A , Deng X , den Bakker Henk C , Diez-Gonzalez F . Appl. Environ. Microbiol. , 2020 , 86 ( 13 ): e00097-00020 .
Lee A W T , Ng I C F , Wong E Y K , Wong I T F , Sze R P P , Chan K Y , So T Y , Zhang Z , Ka-Yee F S , Choi-Ying W S , Tam W Y , Lao H Y , Lee L K , Leung J S L , Chan C T M , Ng T T L , Zhang J , Chow F W N , Leung P H M , Siu G K H . Food Microbiol. , 2024 , 121 : 104493 .
Yang M , Cousineau A , Liu X , Luo Y , Sun D , Li S , Gu T , Sun L , Dillow H , Lepine J , Xu M , Zhang B . Front. Microbiol. , 2020 , 11 : 514 .
Zhou S , Tang P , Wang Y J , Wang L , Wang D Q . Chin. J. Anal. Chem. (周硕,唐鹏,王赟姣,王亮,王德强. 分析化学), 2018 , 46 ( 6 ): 826 - 835 .
Lv P , Zhang W , Yang Y , Gao H , Li S , Tan C S , Ming D . Chem. Asian J. , 2022 , 17 ( 16 ): e202200364 .
Zhang S , Chai H , Cheng K , Song L , Chen W , Yu L , Lu Z , Liu B , Zhao Y D . Biosens. Bioelectron. , 2020 , 152 : 112011 .
Li Y , Tu J , Wang H , Luo K , Xiao P , Liao T , Zhang G J , Sun Z . Food Chem. , 2025 , 481 : 144030 .
Taniwaki M H , Pitt J I , Magan N . Curr. Opin. Food Sci. , 2018 , 23 : 38 - 43 .
Zhai W , You T , Ouyang X , Wang M . Compr. Rev. Food Sci. Food Saf. , 2021 , 20 ( 2 ): 1887 - 1909 .
Zhai W , Wei D , Cao M , Wang Z , Wang M . Food Chem. , 2023 , 429 : 136944 .
Zhang Y , Chen G , Chen X , Wei X , Shen X A , Jiang H , Li X , Xiong Y , Huang X . Food Chem. , 2024 , 447 : 138997 .
Ma F , Guo Q , Zhang Z , Ding X , Zhang L , Li P , Yu L . Food Chem. , 2023 , 428 : 136779 .
Su Z , Kong Y , Li T , Zhao Y , Zhang X , Wu D , Wu Y , Li G . Sens . Actuators B , 2024 , 407 : 135457 .
Wang C , Wang M , Yang Y , Chen C , Rahman S U , Yang Z , Ding H , Huang W , Wang X . J. Agric. Food Chem. , 2024 , 72 ( 50 ): 28138 - 28147 .
Pei Z , Su Z , Chen J , Li W , Wu D , Li L , Wu Y , Li G . Anal. Chim. Acta , 2024 , 1330 : 343280 .
Chen J , Su Z , Li W , Pei Z , Wu D , Li L , Wu Y , Li G . Talanta , 2025 , 283 : 127136 .
Chen J , Su Z , Li W , Pei Z , Wu D , Li L , Wu Y , Li G . J. Agric. Food Chem. , 2024 , 72 ( 45 ): 25330 - 25339 .
Chen L , Yan H , Di S , Guo C , Zhang H , Zhang S , Gold A , Wang Y , Hu M , Wu D , Johnson C H , Wang X , Zhu J . Nat. Commun. , 2025 , 16 ( 1 ): 4355 .
Li N , Shi Z H , Pang G F , Fan C L . J. Instrum. Anal. (李南,石志红,庞国芳,范春林. 分析测试学报), 2011 , 30 ( 5 ): 513 - 521 .
Chen X , Zhan W , Duan H , Su Y , Li X , Jiang H , Xiong Y , Tang B Z , Huang X . Nano Today , 2024 , 58 : 102452 .
Shu J , Li Y , Cai H , Fu Q , Li C , Yuan J , Zhao Y , Liu C , Wu H , Ling D , Liu Z , Su G , Cao Q , Huang X , Chen R , Yang P . Aggregate , 2024 , 5 ( 4 ): e551 .
Chen K R , Li J , Chang Q Y , Xu W T , Pang G F . J. Instrum. Anal. (陈可仁,李洁,常巧英,许文涛,庞国芳. 分析测试学报), 2022 , 41 ( 9 ): 1439 - 1446 .
Zhao Z , Cao M , Wei D , Li X , Wang M , Zhai W . Analyst , 2024 , 149 ( 4 ): 1151 - 1159 .
Zhai W , Cao M , Xiao Z , Li D , Wang M . Foods , 2022 , 11 ( 22 ): 3597 .
Li B , Wang J , Zhang C , Li G , Wang Y . Food Chem. , 2025 , 463 : 141142 .
Yu R J , Chen K L , Ying Y L , Long Y T . Curr. Opin. Electrochem. , 2022 , 35 : 101063 .
Yang C Y , Gu Z , Hu Z L , Ying Y L , Long Y T . J . Electrochem . (杨铖宇,顾震,胡正利,应佚伦,龙亿涛. 电化学), 2019 , 25 ( 3 ): 312 - 318 .
Elaguech M A , Bahri M , Djebbi K , Zhou D , Shi B , Liang L , Komarova N , Kuznetsov A , Tlili C , Wang D . Food Chem. , 2022 , 389 : 133051 .
Lin Y , Ying Y L , Gao R , Wang H F , Long Y T . Acta Chim . Sin. (林瑶,应佚伦,高瑞,王慧锋,龙亿涛. 化学学报), 2017 , 75 ( 7 ): 675 - 678 .
0
浏览量
44
下载量
0
CSCD
关联资源
相关文章
相关作者
相关机构